Zgodnie ze zmienionymi Wytycznymi Ministra Rozwoju i Finansów w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014 – 2020, OWES są zobowiązane do stosowania się do zmian z 24 października 2016 roku.
Dla działalności OWES, w tym również ROWES szczególnie istotne są zmiany zamieszczone w Rozdziale 7: Wsparcie rozwoju sektora ekonomii społecznej w ramach PI 9v oraz zmieniony w Rozdziale 3: Słownik pojęć.
Główne zmiany w tym zakresie to:
1. Zmieniono definicję przedsiębiorstwa społecznego (m. in. wymóg minimum trzech miejsc pracy, demokratyczne zarządzanie, rozszerzenie form prowadzenia działalności przez PS),
2. Zmieniono definicję osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i ubóstwem,
3. Dodano definicję istniejącego przedsiębiorstwa społecznego:
Istniejące przedsiębiorstwo społeczne – za istniejące przedsiębiorstwo społeczne uznaje się:
a) w przypadku podmiotów utworzonych poza projektem OWES lub w projekcie OWES, ale bez uzyskiwania dotacji lub wsparcia pomostowego w formie finansowej – podmiot, który w momencie przystąpienia do projektu spełnia cechy przedsiębiorstwa społecznego lub
b) w przypadku podmiotów utworzonych w ramach projektu OWES przy wykorzystaniu dotacji lub wsparcia pomostowego w formie finansowej – podmiot, który spełnia cechy przedsiębiorstwa społecznego i zakończył korzystanie ze wsparcia pomostowego w formie finansowej.
4. Zmieniono okres trwałości nowych miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych – co do zasady, obecnie nowe miejsce pracy w PS uznaje się za trwałe, jeśli było utrzymane przynajmniej pół roku dłużej niż korzystanie ze wsparcia pomostowego finansowego (czyli, np. jeżeli spółdzielnia socjalna pobiera wsparcie pomostowe przez 12 miesięcy (podstawowe i przedłużone), to okres trwałości miejsca pracy wynosi nie mniej niż 18 miesięcy; jeżeli spółdzielnia socjalna pobiera wsparcie pomostowe finansowe 6 miesięcy – okres trwałości miejsca pracy wynosi 12 miesięcy)
5. Wsparcie pomostowe finansowe jest możliwe wyłącznie na miejsce pracy w formie umowy o pracę bądź spółdzielczej umowy o pracę,
6. Wprowadzono możliwość udzielania wsparcia pomostowego finansowego dla istniejących przedsiębiorstw społecznych,
7. Zmieniono zakres podmiotowy dotacji, tj. katalog osób uprawnionych do otrzymania dotacji:
Dotacje są udzielane wyłącznie na tworzenie nowych miejsc pracy dla:
a) osób bezrobotnych, które są najbardziej oddalone od rynku pracy to jest takich, które oprócz bezrobocia doświadczają wykluczenia społecznego na podstawie innych przesłanek wykluczających, wskazanych w definicji osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym lub
b) osób, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych, które doświadczają wykluczenia społecznego na podstawie co najmniej jednej przesłanki wykluczającej, wskazanych w definicji osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym.
Nie jest możliwe przyznanie dotacji na stworzenie miejsca pracy dla osób, które wykonują pracę na podstawie umowy o pracę, spółdzielczej umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, lub prowadzą działalność gospodarczą w momencie złożenia wniosku o przyznanie dotacji z wyjątkiem:
a) osób ubogich pracujących lub
b) osób z niepełnosprawnością zatrudnionych w ZAZ, lub
c) osób, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych
Definicja osoby bezrobotnej: osoby pozostające bez pracy, gotowe do podjęcia pracy i aktywnie poszukujące zatrudnienia. Niezależnie od spełnienia powyższych przesłanek, zarejestrowani bezrobotni są zaliczani do osób bezrobotnych. Osobami bezrobotnymi są zarówno osoby bezrobotne w rozumieniu Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności, jak i osoby zarejestrowane jako bezrobotne. Definicja nie uwzględnia studentów studiów stacjonarnych, nawet jeśli spełniają powyższe kryteria. Osoby kwalifikujące się do urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego, które są bezrobotne w rozumieniu niniejszej definicji (nie pobierają świadczeń z tytułu urlopu), są również osobami bezrobotnymi (taka sytuacja ma miejsce w momencie gdy np. osoba bezrobotna urodziła dziecko, niemniej w związku z tym, iż jest niezatrudniona nie pobiera od pracodawcy świadczeń z tytułu urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego. W związku z tym, należy ją traktować jako osobę bezrobotną).
Wytyczne zostały zamieszczone na stronie Ministerstwa Rozwoju.
Ponadto informujemy, że Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego przekazał śląskim ośrodkom wsparcia ekonomii społecznej informację, że zgodnie z przepisami przejściowymi, zawartymi w rozdziale 9 przywołanego dokumentu, postanowienia zaktualizowanych Wytycznych stosowane są w odniesieniu do projektów przyjętych do realizacji na podstawie konkursów, których kryteria wyboru zostały przyjęte po dacie wejścia w życie obecnej wersji Wytycznych. Ponadto zgodnie z pkt. 2 przywołanego rozdziału, zapisy rozdziału 3 pkt 26, który wprowadza nową definicję przedsiębiorstwa społecznego, stosuje się również dla projektów przyjętych do realizacji przed wejściem w życie przedmiotowych Wytycznych, z wyłączeniem działań rozpoczętych w takim projekcie przed dniem 24.10.2016r.
IZ za rozpoczęcie działań w ramach danego projektu uznaje moment akceptacji przez uczestnika projektu Regulaminu Świadczenia Usług OWES, z którym powinien się zapoznać przystępując do projektu w charakterze jego uczestnika.
Dla projektów, które są przyjęte do realizacji na podstawie Regulaminów konkursów nr RPSL.09.03.01-IZ.01-24-013/15 oraz RPSL.09.03.01-IZ.01-24-044/15, zastosowanie mają zapisy Wytycznych z dnia 28.05.2015 roku, z wyłączeniem definicji przedsiębiorstwa społecznego.
Jednocześnie należy mieć na względzie, że jeżeli w okresie gdy obowiązywały Wytyczne z dnia 28.05.2016r. do projektu zostały zrekrutowane podmioty ekonomii społecznej z zamiarem przekształcenia się w przedsiębiorstwo społeczne, ich przekształcenie powinno następować tak, aby podmiot docelowo spełniał wymogi definicji przedsiębiorstwa społecznego, zgodnie z definicją określoną w znowelizowanych Wytycznych.
Należy mieć na uwadze, że zgodnie z Umową o dofinansowanie projektu, Beneficjent jest zobowiązany do osiągnięcia wskaźników rezultatu, które odnoszą się do przedsiębiorstw społecznych m.in:
- Liczba miejsc pracy utworzonych w przedsiębiorstwach społecznych,
- Liczba miejsc pracy w przeliczeniu na pełne etaty utworzonych w wyniku działalności OWES we wspartych przedsiębiorstwach społecznych;
- Procent wzrostu obrotów przedsiębiorstw społecznych objętych wsparciem.
Pozostając przy poprzedniej definicji, nowopowstałe (od momentu obowiązywania znowelizowanych Wytycznych) przedsiębiorstwa społeczne, nie będą się wliczać do wskaźników odnoszących się do w/w podmiotów.
W przypadku nieosiągnięcia celu projektu wyrażonego wskaźnikami produktu i rezultatu IZ, zgodnie z „regułą proporcjonalności”, może uznać wszystkie lub odpowiednią część wydatków dotychczas rozliczonych w ramach projektu za niekwalifikowalne. Powyższe jest weryfikowane według stanu na zakończenie realizacji projektu, na etapie końcowego wniosku o płatność.